BAB-3 T4
BAB 3 KONFLIK DUNIA DAN PENDUDUKAN JEPUN DI NEGARA KITA (Part 1)
3.1 Nasionalisme di Negara Kita Sebelum Perang Dunia
- Sejak awal abad ke-20, British berusaha membendung pengaruh idea gerakan Islam dari Timur Tengah
- British memperkenalkan Enakmen Undang-undang Islam 1904 dengan persetujuan Raja-raja Melayu
- Sesiapa yang mengedarkan tulisan berkaitan dengan agama dan politik Islam tanpa keizinan boleh dihukum penjara
- British juga memperkenalkan dua badan penyiasat:
- Jabatan Siasatan Jenayah (Criminal Intelligence Department)
- Biro Siasatan Politik (Political Intelligence Bureau)
- British berwaspada terhadap sokongan orang Melayu kepada empayar Uthmaniyah
- Empayar Uthmaniyah dianggap pelindung umat Islam dan penaung tanah suci Mekah dan Madinah
- Kegagalan penentangan bersenjata Tok Janggut menyebabkan masyarakat mengubah strategi
- Akhbar dan majalah digunakan untuk meniupkan kesedaran kebangsaan
- Namun, kesedaran politik tidak boleh dilakukan secara terang-terangan di bawah undang-undang British
3.2 Latar Belakang Perang Dunia
Perang Dunia Pertama
Faktor-faktor berikut mencetuskan Perang Dunia Pertama
Persaingan Kuasa Imperialis
- Perkembangan Revolusi Industri menyebabkan persaingan kuasa imperialis di Eropah
- Untuk mendapatkan tanah jajahan demi bahan mentah seperti arang batu, petroleum dan bijih timah
Pakatan Ketenteraan
- Kuasa Eropah dibahagikan kepada pakatan Kuasa Tengah dan Pakatan Bertiga
- Negara dalam pakatan bersaing menghasilkan senjata moden dan sedia berperang
Krisis Rantau Balkan
- Austra-Hungary menuduh Serbia menghasut rakyat Austria berketurunan Serb
- Kemuncak ialah pembunuhan Archduke Ferdinand, Putera Mahkota Austria-Hungary dan isterinya oleh seorang pemuda Serbia
Berakhir Perang Dunia Pertama
Persidangan Damai Paris
- Membincangkan syarat perdamaian selepas perang
- Meamastikan Jerman tidak lagi menjadi ancaman keamanan Eropah
- Melahirkan Deklarasi 14 Perkara Woodrow Wilson dengan prinsip:
- Penentuan nasib negara oleh rakyat sendiri
- Sempadan negara berasaskan bangsa
- Cadangan Presiden Amerika Syarikat sebagai asas perdamaian
Perjanjian Versailles
- Ditandangtangani antara Pakatan Bertiga dengan Jerman
- Jerman dikehendaki:
- Bertanggungjawab terhadap kemusnahan
- Membayar pampasan kepada Pakatan Bertiga
- Mengehadkan saiz angkatan tentera
- Menyerahkan tanah jajahan kepada Pakatan Bertiga
- Liga Bangsa-Bangsa ditubuhkan untuk menggalakan keamanan dan kerjasama antarabangsa
Kesan Perang Dunia Pertama
Keruntuhan Pemerintahan Beraja
- Jerman: Kaiser Wilhem II turun takhta dan kerajaan Republik Jerman didirikan
- Austria-Hungary: Dinasti Habsburg berakhir apabila timbul pemberontakan
- Russia: Pemerintahan Tsar Nicholas II ditumbangkan dan kerajaan komunis terbentuk di bawah pimpinan Vladimir Lenin
- Empayar Uthmaniyah: Khalifah Sultan Mehmed VI digulingkan dan kerajaan bercorak republik diketuai oleh Mustafa Kemal Ataturk terbentuk
Kemunculan Negara Baharu
- Negara tertentu berpecah kepada beberapa negara
- Austria-Hungary -> Austria, Hungary, Czechoslovakia dan Yugoslavia
- Russia -> Poland, Estonia, Latvia dan Lithuania
- Empayar Uthmaniyah -> Lebanon, Syria dan Iraq
Kesan terhadap Negara Kita
- Raja-raja Melayu diminta menandatangani perisytiharan perang yang memberi taat setia kepada kerajaan British
- British membentuk Pesuruhjaya Tinggi British untuk meletakkan negeri Melayu di bawah undang-undang tentera sekirannya memerlukan
- Wang hasil bijih timah dan getah digunakan oleh British untuk membiayai operasi dalam Perang Dunia Pertama
3.3 Perang Dunia Kedua
Faktor Tercetusnya Perang Dunia Kedua di Eropah
Kemunculan Ideologi Baharu
Fasisme
- Di Itali
- Dipimpin oleh Benito Mussolini
- Parti Fasis menguasai kerajaan Itali pada 1922
- Fasisme memberikan keutamaan kepada kepentingan negara melebihi kepentingan individu
- Percaya bahawa berperang meningkatan imej negara
Nazisme
- Di Jerman
- Dipimpin oleh Adolf Hitler
- Parti Nazi menguasai kerajaan Jerman pada 1933
- Mengagungkan bangsa Jerman
- Mengetepikan Perjanjian Versailles
- Membina angkatan tentera semula
Ketidakpuasan Hati terhadap Perjanjian Versailles
- Jerman menganggap Perjanjian Versailles tidak adil
- Kehilangan tanah jajahan, pampasan perang tinggi menyebabkan kemelesetan ekonomi Jerman
- Itali tidak berpuas hati kerana tidak diberikan tanah jajahan baharu seperti yang diperoleh Perancis
Kegagalan Liga Bangsa-Bangsa
- Liga Bangsa-Bangsa gagal menguatkuasakan perjanjian pelucutan senjata dan menangani krisis pencerobohan
- Krisis Liga Bangsa-Bangsa
- Krisis Manchuria: Jepun menakluki Manchuria
- Perjanjian Pelucutan Senjata: Jerman keluar daripada Liga Bangsa-Bangsa dan memperbesar angkatan tenteranya
- Krisis Habsyah: Itali menyerang Habsyah
Perang Dunia Kedua di Eropah
Kuasa Paksi | Kuasa Bersekutu |
---|---|
Jerman Itali Jepun | Britain Amerika Syarikat Perancis |
Pernaklukan Jerman terhadap Eropah Barat
- Perang Dunia Kedua meletus apabila Jerman menyerang Poland pada 1939
- Jerman memulakan serangan Blitzkrieg (serangan kilat) terhadap negara di Eropah Barat
- Jerman menguasai hampir semua negara di Eropah Barat
Pengeboman Britain
- Jerman melancarkan serangan udara dan laut terhadap Britain
- Pelabuhan, kawasan perindustian dan pertahanan Britain dimusnahkan
Penyertaan Itali dalam Perang di Eropah
- Itali bersekutu dengan Jerman
- Itali menyerang Perancis dari selatan manakala Jerman menyerang Perancis dari utara
Serangan Jerman ke atas Russia
- Jerman melancarkan Operasi Barbarossa (serangan besar-besaran) terhadap Rusia
- Disebabkan Hitler ingin menguasai seluruh Eropah
Berakhir Perang Dunia Kedua di Eropah (Kemenangan Kuasa Bersekutu)
Kerjasama Kuasa Besar
- Amerika Syarikat, Britain dan Rusia berkerjasama
- Tentera Bersekutu beroperasi di bawah Komander Tertinggi Bersekutu yang deketuai Amerika Syarikat
Keberkesanan Strategi Serangan
- Kegagalan Operasi Menawan Rusia
- Tentera Jerman kehabisan peluru dan makanan disebabkan tempoh perang yang panjang
- Jeneral Jerman mengingkari perintah Hitler untuk terus berperang dan menyerah kalah
- Kejayaan Operasi Pendaratan Tentera Bersekutu
- Dalam operasi “D-Day”, tentera Bersekutu berjaya mendarat di Normandy, Perancis
- Kejayaan operasi “D-Day” membolehkan tentera Bersekutu memasuki Jerman dari arah barat
- Jerman menandatangani perjanjian menyerah kalah
3.4 Perang Dunia Kedua di Asia Pasifik
Peluasan Kuasa Jepun
Dasar Peluasan Kuasa Jepun
- Keperluan perindustrian
- Untuk mendapatkan bahan mentah
- Mengurangkan pergantungan kepada Barat
- Pengaruh golongan tentera
- Jeneral Hideki Tojo menjadi Perdana Menteri Jepun
- Jepun semakin agresif apabila tentera menguasai politik
- Berpendapat masalah ekonomi dapat diselesaikan dengan menakluki kawasan yang kaya dengan bahan mentah
- Orde baharu Asia
- Mewujudkan order baharu di Asia
- Asia sebagai satu blok ekonomi
Sekatan Ekonomi Terhadap Jepun
- Peluasan kuasa Jepun mendapat reaksi kuasa Bersekutu
- Kuasa Bersekutu mengenakan sekatan ekonomi terhadap Jepun
- Menghalang Jepun daripada memperoleh bahan mentah
Rancangan Penaklukan Wilayah di Selatan
- Merupakan jalan keluar daripada sekatan ekonomi
- Disebabkan kawasan wilayah selatan kaya dengan bahan mentah
- Seperti bijih timah, getah, bauksit dan petroleum
Bermula Perang Dunia Kedua di Asia Pasifik
- Bermula apabila Jepun menyerang Tanah Melayu dan Pearl Harbour (Hawaii)
- Seterusnya menyerang wilayah jajahan kuasa Bersekutu
- Jepun membentuk empayar yang luas dengan strategi yang berkesan
BAB 3 KONFLIK DUNIA DAN PENDUDUKAN JEPUN DI NEGARA KITA (Part 2)
3.5 Faktor Kedatangan Jepun ke Negara Kita
< Video1 > <Video2> <Video3 > < Video >
- Jepun menggunakan propaganda “Semangat Asia” dan “Asia untuk Orang Asia”
- Bertujuan menanamkan semangat antipenjajah Barat
- Menonjolkan imej Jepun sebagai pembela negara Asia
- Tentera Jepun menggunakan strategi serangan kilat
Eksploitasi Sumber Bahan Mentah
- Untuk keperluan perindustrian ekoran Pembaharuan Meiji
Contoh Bahan Mentah
Kepentingan Strategik Ketenteraan
- Penguasaan Singapura: Membuka laluan ke telaga minyak di Sumatera
- Penguasaan Pulau Borneo: Membantu penaklukan Jepun di Pulau Jawa
Serangan Jepun terhadap Negara Kita
- Bermula dengan pendaratan serentak tentera Jepun
- Keseluruhan Tanah Melayu jatuh ke tangan Jepun apabila Singapura berjaya ditawan
3.6 Dasar Pendudukan Jepun di Negara Kita
Dasar Pentadbiran
Pentadbiran Tentera Jepun
- Memperkenalkan Pemerintahan Tentera Tanah Melayu
- Tanah Melayu dan Sumatera digabungkan pentadbirannya pada awal dan diasingkan kemudian
- Singapura: dikenali Syanan-to (Pulau Cahaya Selatan)
- Tanah Melayu: dikenali Malai Baru (Melayu Baru)
- Sarawak, Sabah dan Brunei: digabungkan dan dikenali sebagai Kita Boruneo
- Perlis, Kedah, Kelantan dan Terengganu dipindahkan di bawah pentadbiran Thailand
Dasar terhadap Raja-raja Melayu
- Raja-raja Melayu:
- Diiktiraf kedudukan sebagai ketua agama dan adat Melayu
- Diberi bayaran pencen
- Diawasi oleh Gabenor Jepun
Dasar terhadap Kepimpinan Tempatan
- Menaikkan pangkat pemimpin tempatan yang berpengalaman
- Untuk mengatasi kekurangan pegawai dan mendapatkan sokongan penduduk
- Koa Kunrenjo ditubuh untuk menanamkan semangat perjuangan politik Jepun
Dasar Ekonomi
- Rancangan Perindustrian Lima Tahun diperkenalkan
- Untuk membangunkan industri tempatan
- Memastikan penggunaan optimum peralatan
- Mata wang Jepun menggantikan wang British
Dasar Sosial
Pendidikan
- Menutup sekolah Inggeris dan Cina
- Bangunan digunakan untuk tentera Jepun
- Sistem persekolahan Jepun diperkenalkan
- Untuk membentuk persaudaraan sejagat (Hakko Ichiu)
- Mencapai teknologi industri
- Menerapkan nilai Jepun
- Melalui pendidikan, tentera Jepun berusaha:
- Memupuk nasionalisme Asia
- Menghapuskan pengaruh Barat
- Menanam kesetiaan kepada Jepun
Sikap Jepun terhadap Agama
- Tentera Jepun tidak campur tangan dalam agama dan adat Melayu
- Kelas pengajian al-Quran dan sekolah agama diteruskan
- Bagi membendung penentangan terhadap pendudukan Jepun
Catuan dan Penghasilan Makanan
- Catuan makanan dikuatkuasakan
- Untuk mengawal penjualan barangan asas seperti beras dan gula
- Akibat kekurangan makanan
- Kempen “Tambah Lebih Banyak Makanan” untuk menggalakkan penanaman makanan sendiri
Layanan terhadap Penduduk
- Layanan baik kepada orang Melayu dan peribumi yang bekerjasama
- Untuk mendapat sokongan dan melicinkan pemerintahan
- Membantu orang India menubuhkan Tentera Kebangsaan India
- Untuk mendapatkan kerjasama dalam rancangan menguasai negara India
- Layanan kejam terhadap orang Cina lanjutan permusuhan Perang China-Jepun
- Dipaksa membayar sejumlah wang
- Landasan Kereta Api Maut merupaan bukti kekejaman pentadbiran tentera Jepun
- Terdapat orang Melayu, Cina dan India dipaksa menjadi buruh membina landasan kereta api
- Ramai terkorban akibat kerja berat, kekurangan makanan dan suasana buruk
3.7 Perjuangan Rakyat Menentang Pendudukan Jepun
Rejimen Askar Melayu Benteng Pertahanan Air
- Rejimen Askar Melayu bersama tentera British menentang tentera Jepun di Kelantan dan Singapura
Force 136
- Ditubuhkan oleh British
- Mendapat latihan di India dan Sri Lanka
- Dihantar ke Tanah Melayu untuk mendapat sokongan orang Melayu dan menubuhkan pasukan gerila
- Bekerjasama dengan gerila Melayu:
- Mengumpulkan maklumat, melakukan sabotaj dan menyebarkan propaganda
- Membuat persiapan untuk British melancarkan Operasi Zipper
Anggota Awal
Penentangan MPAJA
- Sebahagian orang Cina mencari perlindingan di bawah Parti Komunis Malaya (PKM)
- Malayan People’s Anti-Japanese Army (MPAJA) ditubuhkan oleh PKM:
- Diberikan latihan oleh British
- Untuk menjadi pasukan gerila terhadap Jepun
Kerjasama MPAJA dan Force 136
- MPAJA pernah membuat perjanjian kerjasama dengan Force 136 yang mewakili tentera British
- MPAJA memperoleh bantuan seperti senjata, ubat-ubatan dan kewangan
Kerjasama Parti Kuomintang dan MPAJA
- Gerila Cina dari Parti Kuomintang (PKT) bersetuju bekerjasama dengan MPAJA
Penentangan Individu
Gurchan Singh
- Menngunakan nama samaran “Lion of Malaya”
- Menyebarkan risalah anti-Jepun secara teratur
- Berjaya menghadiri sidang akhbar tentera Jepun dengan menyamar sebagai wartawan dan:
- Melakukan sabotaj landasan terhadap kerata api
- Berjaya menjejaskan pengangkutan tentera Jepun
Sybil Kathigasu
- Seorang jururawat
- Mengendalikan sebuah klinik di Ipoh dengan suaminya Dr. Abdon
- Memberi bantuan ubat-ubtan kepada gerila anti-Jepun
- Menyembunyikan radio dan berkongsi maklumat dengan gerila anti-Jepun
- Kegiatan mereka terbongkar dan ditangkap oleh tentera Jepun
Gerakan Anti-Jepun di Sarawak dan Sabah
Operasi Semut
- Siri operasi peninjauan oleh Unit Khas Z Australia di Sarawak
- Melatih orang tempatan menjadi pasukan gerila anti-Jepun (dipanggul gerila Semut)
- Kepakaran anggota tempatan dalam selok-belok bumi Sarawak penting dalam merancang taktik perang gerila
Pemberontakan Jesselton
- Juga dikenali sebagai pemberontakan Double Tenth
- Diketuai oleh Albert Kwok di Sabah
- Kumpulan Albert Kwok menyerang dan membunuh tentera Jepun di Jesselton (kini Kota Kinabalu)
- Tentera Jepun melakukan serang balas dengan pantas dan kejam:
- Perkampungan diserang dan dibom
- Penduduk disoal siasat dan diseksa sehingga mati dalam pencarian anggota pemberontakan
- Albert Kwok dengan anggotanya menyerah diri
- Berharap dapat menamatkan serangan balas tentera Jepun
- Albert Kwok dan 175 orang lain dihukum bunuh
- 131 orang lagi dipenjarakan
- Terdapat juga gerila anti-Jepun yang dipimpin oleh Datu Mustapha Datu Harun di Sabah
3.8 Perkembangan Gerakan Nasionalisme Tempatan dan Pendudukan Jepun
Perkembangan Semangat Antipenjajah
- Jepun menggunakan slogan “Asia untuk Asia” dan “Lingkungan Sekemakmuran Asia Timur Raya”
- Kesatuan Melayu Muda (KKM) bekerjasama dengan Jepun agar memerdekaan Tanah Melayu
Perjuangan Menuntut Kemerdekaan dalam Kalangan Orang Melayu
- Jepun membenarkan kegiatan KMM untuk mendapat sokongan penduduk tempatan
- Kesatuan Rakyat Indonesia Semenanjung (KRIS) ditubuhkan oleh nasionalis Melayu untuk mencapai kemerdekaan bersama Indonesia
- KRIS disokong oleh Jepun
- Perjuangan KRIS gagal kerena Jepun kalah dalam Perang Dunia Kedua
Kesedaran Politik di Sarawak dan Sabah
- Orang Melayu dan Iban mendapat jawatan pegawai akibat kekurangan pegawai Jepun
- Keyakinan penduduk tempatan untuk mentadbir sendiri meningkat
3.9 Keadaan Negara Kita Selepas Kekalahan Jepun
Kekalahan Tentera Jepun dan Pengakhiran Perang Dunia Kedua
- Amerika syarikat menjatuhkan bom atom terhadap Jepun
- Jepun menyerah kalah dan Perang Dunia Kedua berakhir
- Tentera British mendarat semula ke Tanah Melayu
Penguakuasaan Bintang Tiga di Tanah Melayu
Latar Belakang
- Sebelum British mendarat, Bintang Tiga PKM mengambil alih kuasa di Tanah Melayu selama 14 hari
- Mereka menguasai bangunan pentadbiran dan memperkenalkan undang-undang sendiri
Tindak Balas Orang Melayu
- Bintang Tiga zalim terhadap Orang Melayu dan agama Islam
- Orang Melayu menjalankan Gerakan Fi-Sabilillah untuk mempertahankan diri sendiri
- Kiai Salleh memimpin penentangan terhadap Bintang Tiga di Johor
Kompromi dan Usaha Perundingan
- Usaha Dato’ Onn Jaafar:
- Dato’ Onn Jaafar menyusun perundingan antara Kiai Salleh dan pemimpin Melayu dengan ketua Bintang Tiga
- Kiai Salleh membebaskan orang Cina yang ditahan dan Bintang Tiga berhenti penguasaan terhadap Balai Polis Batu Pahat
- Kompromi tersebut merupakan usaha untuk mengembalikan keamanan di Johor
- Peranan Raja-raja Melayu:
- Sultan Pahang dan Sultan Perak mengingatkan untuk berhenti pergaduhan antara orang Melayu dengan orang Cina di daerah-daerah mereka
- Raja Melayu juga berbincang dengan penghulu untuk menjalankan pemulihan selepas perang
Sarawak Selepas Jepun Menyerah Kalah
- Ketegangan antara kaum berlaku di Sarawak sebelum tentera Australia mendarat
- Berlaku permusuhan antara bekas gerila peribumi dengan orang Cina yang menyokong Jepun di Kanowit
- Tentera Australia mengeluarkan perintah berkurung di Kuching dan berjaya mengelakkan pertumpahan darah antara kaum
NOTA BAB 3 : KONFLIK DUNIA DAN PENDUDUKAN
JEPUN DI NEGARA KITA
3.1 Nasionalisme di Negara Kita Sebelum Perang Dunia
Kebangkitan orang Melayu menentang campur tangan
British mencetuskan nasionalisme di negara kita sebelum perang dunia. British
menentang keras gerakan awal tersebut.
Kesedaran awal
nasionalisme
British membendung pengaruh idea gerakan Islam
dari Timur Tengah
sejak awal abad ke-20.
Enakmen Undang-Undang Islam 1904 diperkenalkan
dengan persetujuan British dan Raja-raja Melayu bagi memastikan sesiapa yang
mencetak dan mengedarkan tulisan berkaitan dengan agama dan politik Islam tanpa
keizinan sultan boleh dikenakan hukuman penjara.
Badan penyiasat ditubuhkan, iaitu Jabatan
Siasatan Jenayah (Criminal Intelligence Deparment) dan Biro Siasatan
Politik (Political Intelligence Bureau) bertujuan mengawal gerakan Islah
Islamiah.
3.2 Latar Belakang Perang Dunia
Perang Dunia Pertama
Peperangan berpunca daripada perkembangan
nasionalisme dalam kalangan negara Eropah yang membawa kepada persaingan antara
kuasa imperialis untuk mempertahankan kepentingan masing-masing.
Faktor-faktor Perang Dunia Pertama
Persaingan kuasa imperialis berikutan
perkembangan Revolusi Industri.
Pembentukan pakatan ketenteraan seperti pakatan
Kuasa Tengah dan Pakatan
Bertiga akibat daripada permusuhan antara kuasa imperialis di Eropah.
Krisis rantau Balkan yang
membawa kepada pembunuhan Archduke
Ferdinand, Putera Mahkota Austria-Hungary
dan isterinya, Sophie oleh seorang pemuda Serbia.
Penglibatan Amerika
Syarikat membawa kemenangan kepada Pakatan Bertiga pada tahun 1918.
Persidangan Damai Paris (18
Januari 1919) Membincangkan syarat perdamaian selepas perang agar Jerman tidak
lagi menjadi ancaman kepada keamanan di Eropah. Persidangan melahirkan
Deklarasi 14 Perkara Woodrow
Wilson, cadangan Presiden Amerika Syarikat sebagai asas perdamaian.
Perjanjian Versailles (28 Jun 1919) memutuskan Jerman
dikehendaki
Bertanggungjawab terhadap kemusnahan akibat
perang.
Membayar pampasan kepada Pakatan Bertiga.
Mengehadkan saiz angkatan tentera.
Menyerahkan wilayah dan tanah jajahan kepada
Pakatan Bertiga.
Kesan Perang Dunia Pertama
Keruntuhan pemerintahan beraja di Eropah.
Kemunculan negara baharu berikutan keruntuhan Austria-Hungary, perpecahan empayar Rusia dan empayar
Uthmaniyah.
Kesan terhadap negara kita
Raja-raja Melayu diminta
menandatangani perisytiharan perang yang menyokong dan memberikan taat setia kepada kerajaan British.
3.3 Perang Dunia Kedua (1939 – 1945)
Perang Dunia Kedua berlaku di dua medan
pertempuran:
Pertempuran di Eropah tertumpu di negara Eropah
dan utara Afrika.
Pertempuran di
Asia Pasifik tertumpu di Tanah Besar Asia dan Kepulauan Asia Tenggara.
Peperangan melibatkan dua pakatan, iaitu:
Kuasa Paksi yang dianggotai oleh Jerman, Itali
dan Jepun.
Kuasa Berikat yang dianggotai oleh Britain,
Perancis, Rusia dan kemudian disertai oleh Amerika
Syarikat.
Faktor-faktor
Perang Dunia Kedua di Eropah:
Kemunculan ideologi baharu di Itali dan Jerman.
Ketidakpuasan hati terhadap Perjanjian Versailles.
Kegagalan Liga Bangsa-Bangsa
menguatkuasakan perjanjian pelucutan senjata dan menangani krisis pencerobohan
yang berlaku selepas Perang Dunia Pertama.
3.4 Perang Dunia Kedua di Asia Pasifik (1941 – 1945)
Perang Dunia Kedua di Asia Pasifik juga dikenali sebagai Perang Pasifik.
Pertempuran berlaku di Lautan Pasifik, Tanah Besar Asia
dan Kepulauan Asia Tenggara.
Perang Pasifik berpunca
daripada kemunculan Jepun sebagai kuasa tentera yang melaksanakan imperialisme
di rantau Asia Pasifik
Peluasan Kuasa Jepun
Dasar peluasan kuasa Jepun berikutan kejayaan
dasar pembaharuan Meiji membawa pemodenan di Jepun.
Sekatan ekonomi terhadap Jepun setelah Jepun
menduduki Korea (1910), Manchuria (1932) dan China (1937).
Rancangan penaklukan wilayah di selatan untuk menguasai
bijih timah, getah, bauksit dan petroleum.
3.5 Faktor Kedatangan Jepun ke Negara Kita
Eksploitasi sumber bahan mentah.
Kepentingan strategik ketenteraan.
3.6 Dasar Pendudukan Jepun di Negara Kita
Dasar pentadbiran
Memperkenalkan Pemerintahan Tentera Tanah Melayu.
Mengiktiraf kedudukan Raja-raja Melayu sebagai
ketua dalam hal ehwal agama Islam dan adat Melayu.
Memberikan peluang kenaikan
pangkat kepada pemimpin tempatan yang berpendidikan dan berpengalaman ke
jawatan yang lebih tinggi.
Dasar ekonomi
Melaksanakan sistem ekonomi kawalan.
Mata wang Jepun (wang pokok pisang) dicetak
tanpa kawalan.
Dasar sosial
Menutup semua sekolah Inggeris dan sekolah Cina
dan memperkenalkan sistem persekolahan Jepun.
Menghormati agama Islam dan adat Melayu.
Memperkenalkan Ordinan Kawalan Barangan dan
Bahan Penting untuk mengawal bekalan barangan.
Memberikan layanan yang berbeza kepada penduduk.
3.7 Perjuangan Rakyat Menentang Pendudukan Jepun
Rejimen Askar
Melayu Benteng Pertahanan Air
Rejimen Askar
Melayu bersama tentera British menentang tentera Jepun di Kelantan dan
Singapura
Force 136
Ditubuhkan oleh British
Mendapat latihan di India dan Sri Lanka
Dihantar ke Tanah Melayu
untuk mendapat sokongan orang Melayu dan menubuhkan pasukan gerila
Bekerjasama dengan gerila Melayu:
Mengumpulkan maklumat, melakukan sabotaj dan
menyebarkan propaganda
Membuat persiapan untuk British melancarkan Operasi Zipper
Penentangan MPAJA
Sebahagian orang Cina mencari perlindingan di
bawah Parti Komunis Malaya (PKM)
Malayan People’s Anti-Japanese Army (MPAJA) ditubuhkan oleh PKM:
Diberikan latihan oleh British
Untuk menjadi pasukan gerila terhadap Jepun
Kerjasama MPAJA dan Force 136
MPAJA pernah membuat perjanjian kerjasama
dengan Force 136 yang mewakili tentera British
MPAJA memperoleh bantuan seperti senjata,
ubat-ubatan dan kewangan
Kerjasama Parti Kuomintang dan MPAJA
Gerila Cina dari Parti Kuomintang (PKT) bersetuju bekerjasama dengan MPAJA
Penentangan Individu
Gurchan Singh
Mengunakan nama samaran “Lion of Malaya”
Menyebarkan risalah anti-Jepun secara teratur
Berjaya menghadiri sidang akhbar tentera Jepun
dengan menyamar sebagai wartawan dan: Melakukan sabotaj landasan terhadap
kereta api, Berjaya menjejaskan pengangkutan tentera Jepun
Sybil Kathigasu
Seorang jururawat
Mengendalikan sebuah klinik di Ipoh dengan
suaminya Dr. Abdon
Memberi bantuan ubat-ubtan kepada gerila
anti-Jepun
Menyembunyikan radio dan berkongsi maklumat
dengan gerila anti-Jepun
Kegiatan mereka terbongkar dan ditangkap oleh
tentera Jepun
Gerakan Anti-Jepun
di Sarawak dan Sabah
Operasi Semut
Siri operasi peninjauan oleh Unit Khas Z Australia di Sarawak
Melatih orang tempatan menjadi pasukan gerila
anti-Jepun (dipanggul gerila Semut)
Kepakaran anggota tempatan dalam selok-belok
bumi Sarawak penting dalam merancang taktik perang
gerila
Pemberontakan Jesselton
Juga dikenali sebagai pemberontakan Double Tenth
Diketuai oleh
Albert Kwok di Sabah
Kumpulan Albert
Kwok menyerang dan membunuh tentera Jepun di Jesselton (kini Kota Kinabalu)
Tentera Jepun melakukan serang
balas dengan pantas dan kejam: Perkampungan diserang dan dibom, Penduduk disoal
siasat dan diseksa sehingga mati dalam pencarian anggota pemberontakan
Albert Kwok dengan anggotanya menyerah diri.
Berharap dapat menamatkan serangan balas tentera Jepun, Albert
Kwok dan 175 orang lain dihukum bunuh. 131 orang
lagi dipenjarakan
Terdapat juga gerila
anti-Jepun yang dipimpin oleh Datu Mustapha Datu Harun di Sabah
3.8 Perkembangan Gerakan Nasionalisme Tempatan
dan Pendudukan Jepun
Perkembangan Semangat Antipenjajah
Jepun menggunakan slogan “Asia untuk Asia” dan “Lingkungan Sekemakmuran Asia Timur Raya”
Kesatuan Melayu Muda (KKM) bekerjasama dengan
Jepun agar memerdekaan Tanah Melayu
Perjuangan Menuntut Kemerdekaan dalam Kalangan
Orang Melayu
Jepun membenarkan kegiatan KMM untuk mendapat
sokongan penduduk tempatan
Kesatuan Rakyat Indonesia Semenanjung (KRIS)
ditubuhkan oleh nasionalis Melayu untuk mencapai kemerdekaan bersama Indonesia
KRIS disokong
oleh Jepun
Perjuangan KRIS
gagal kerena Jepun kalah dalam Perang Dunia Kedua
Kesedaran Politik di Sarawak dan Sabah
Orang Melayu dan Iban mendapat jawatan pegawai
akibat kekurangan pegawai Jepun
Keyakinan penduduk tempatan untuk mentadbir
sendiri meningkat
3.9 Keadaan Negara Kita Selepas Kekalahan Jepun
Kekalahan Tentera
Jepun dan Pengakhiran Perang Dunia Kedua
Amerika syarikat menjatuhkan bom atom terhadap
Jepun
Jepun menyerah kalah dan Perang Dunia Kedua
berakhir
Tentera British mendarat
semula ke Tanah Melayu
Penguatkuasaan Bintang Tiga di Tanah Melayu
Sebelum British mendarat, Bintang Tiga PKM mengambil
alih kuasa di Tanah Melayu
selama 14 hari
Mereka menguasai bangunan pentadbiran dan
memperkenalkan undang-undang sendiri
Tindak Balas Orang Melayu
Bintang Tiga zalim
terhadap Orang Melayu dan agama Islam
Orang Melayu menjalankan Gerakan Fi-Sabilillah
untuk mempertahankan diri sendiri
Kiai Salleh memimpin penentangan terhadap
Bintang Tiga di Johor
Kompromi dan Usaha Perundingan
Usaha Dato’ Onn
Jaafar:
Dato’ Onn
Jaafar menyusun perundingan antara Kiai Salleh dan pemimpin Melayu dengan ketua
Bintang Tiga
Kiai Salleh membebaskan orang Cina yang ditahan
dan Bintang Tiga berhenti
penguasaan terhadap Balai Polis
Batu Pahat
Kompromi tersebut merupakan usaha untuk
mengembalikan keamanan di Johor
Peranan Raja-raja Melayu:
Sultan Pahang dan Sultan Perak mengingatkan
untuk berhenti pergaduhan antara orang Melayu dengan orang
Cina di daerah-daerah mereka
Raja Melayu juga berbincang dengan penghulu
untuk menjalankan pemulihan selepas perang
Sarawak Selepas Jepun Menyerah Kalah
Ketegangan antara kaum berlaku di Sarawak
sebelum tentera Australia mendarat
Berlaku permusuhan antara bekas gerila peribumi
dengan orang Cina yang menyokong Jepun di Kanowit
Tentera Australia
mengeluarkan perintah berkurung di Kuching dan berjaya mengelakkan pertumpahan
darah antara kaum
3.1 Nasionalisme di Negara Kita Sebelum Perang Dunia
Kebangkitan orang Melayu menentang campur tangan
British mencetuskan nasionalisme di negara kita sebelum perang dunia. British
menentang keras gerakan awal tersebut.
Kesedaran awal
nasionalisme
Politik (Political Intelligence Bureau) bertujuan mengawal gerakan Islah
Islamiah.
3.2 Latar Belakang Perang Dunia
Perang Dunia Pertama
Peperangan berpunca daripada perkembangan
nasionalisme dalam kalangan negara Eropah yang membawa kepada persaingan antara
kuasa imperialis untuk mempertahankan kepentingan masing-masing.
Faktor-faktor Perang Dunia Pertama
Penglibatan Amerika
Syarikat membawa kemenangan kepada Pakatan Bertiga pada tahun 1918.
Wilson, cadangan Presiden Amerika Syarikat sebagai asas perdamaian.
Kesan Perang Dunia Pertama
Uthmaniyah.
Kesan terhadap negara kita
3.3 Perang Dunia Kedua (1939 – 1945)
Perang Dunia Kedua berlaku di dua medan
pertempuran:
Peperangan melibatkan dua pakatan, iaitu:
Faktor-faktor
Perang Dunia Kedua di Eropah:
3.4 Perang Dunia Kedua di Asia Pasifik (1941 – 1945)
Peluasan Kuasa Jepun
3.5 Faktor Kedatangan Jepun ke Negara Kita
3.6 Dasar Pendudukan Jepun di Negara Kita
Dasar pentadbiran
Dasar ekonomi
Dasar sosial
3.7 Perjuangan Rakyat Menentang Pendudukan Jepun
Rejimen Askar
Melayu Benteng Pertahanan Air
Force 136
Membuat persiapan untuk British melancarkan Operasi Zipper
Penentangan MPAJA
Kerjasama MPAJA dan Force 136
Kerjasama Parti Kuomintang dan MPAJA
Penentangan Individu
Gerakan Anti-Jepun
di Sarawak dan Sabah
Pemberontakan Jesselton
Kwok dan 175 orang lain dihukum bunuh. 131 orang
lagi dipenjarakan
3.8 Perkembangan Gerakan Nasionalisme Tempatan
dan Pendudukan Jepun
Perkembangan Semangat Antipenjajah
Perjuangan Menuntut Kemerdekaan dalam Kalangan
Orang Melayu
Kesedaran Politik di Sarawak dan Sabah
3.9 Keadaan Negara Kita Selepas Kekalahan Jepun
Kekalahan Tentera
Jepun dan Pengakhiran Perang Dunia Kedua
Penguatkuasaan Bintang Tiga di Tanah Melayu
Tindak Balas Orang Melayu
Kompromi dan Usaha Perundingan
Usaha Dato’ Onn
Jaafar:
Batu Pahat
Peranan Raja-raja Melayu:
Cina di daerah-daerah mereka
Sarawak Selepas Jepun Menyerah Kalah